Minderhaidenkontoor

Uurkiekjen un wät wie säärm fon uus hoolde

In Düütsklound lieuwje fjauer anärkoande autochtoone Minderhaiden (fon dät ooldgriekenske Woud “woont hier al siet oolde Tieden”), natsionoale Minderhaiden/Foulkstrupele

Do kriege in Düütsklound truch dän Buund un do Loundere aan bisunner Sküül un aan Stöän foar älk sien Oart. 

Ap ju Gruundloage fon ju Europäiske Charta fon do Regionoal- un Minderhaidensproaken  wäide in Düütsklound do Sproaken fon do fjauer natsionoale Minderhaiden (Däänsk, Noud- un Seelterfräisk, Bupper- un Nedersorbisk as uk dät Romanes fon do Sinti un Roma) stöänt. Uk ju Regionoalsproake Nederdüütsk (Plattdüütsk) kricht Sküül truch ju Charta. Do, do plattdüütsk bale, here nit tou een natsionoale Minderhaid. Man Nederdüütsk wät as Regionaolsproake anärkoant.

Dät Bikannen tou ju Minderhaid/dän Foulkstrupel is in Düütsklound fräi. Do Toalen sunt bloot taksiert. Dät lait ap een Kaante deeran, dät do Minderhaiden in ju natsionoalsozialistiske Häärskup ferfoulged wuden sunt un ap uur Kaante uk noch deeran, dät dät foulksgjuchtelk Bitoanken rakt. Dät europäiske Romenuureenkumen tou´n Sküül fon do natsionoale Minderhaiden lait fääst, dät älkuneen persöönlik bislute un entskede kon, of hie tou een Minderhaid touheert. Dät kon die Stoat nit iendrege, kontrullierje of ounfächtje.


Wo me sik säärm sjucht

Wät ferstoant me unner een autochtoone, natsionoale Minderhaid/Foulkstrupel?

Tou do autochtoone, natsionoale Minderhaiden/Foulkstrupele tälle Minderhaiden/Foulkstrupele, do truch do Foulgen fon ju europäiske Historie, truch dät Luken fon Gränsen un uur europäiske Foarfalle äntsteen sunt as uk do Foulkere Europas, do sillärge naan oainen Stoat appe Bene stoalt häbe un ap dät Gebied fon aan Stoat as Minderhaid lieuwje. 

Ju Charta fon do autochtoone, natsionoale Minderhaiden/Foulkstrupele in Europa fon ju FUEN – Förderalistiske Union Europäiske Foulkstrupele, ju Dakoranizatsion fon do Minderhaiden in Europa rakt foulgende Definitsion foar: 

  • Unner een autochtoon, natsionoale Minderhaid/Foulkstrupel is een Gemeenskup tou ferstounden,
  • Ju in een Gebied fon aan Stoat touhope of uuraal ferstraid woont.
  • Ju fonne Toal litjer is as dät uur Foulk fon dän Stoat.
  • Do hiere Ljude Bürger fon dussen Stoat sunt. 
  • Ju uur Generatsionen wäch altied in dät Gebied  woont häd.
  • Ju truch ethniske, sproaklike un kulturelle Määrkmoale fon do uur Stoatsbürger unnerskeden wäide konnen un dän Wille häbe, hiere oaine Oart tou biwoarjen.

Uutnoame sunt do Sinti un Roma, do uut historisken Gruund nit in een ounstoamt Gebied säideld häbe un woonje. Do düütske Sinti un Roma sunt in Düütsklound as Minderhaid anärkoant, ofwol jo in litje Trupele boalde allerwegense in gans Düütsklound fersträid lieuwje. 

Autochtoone, natsionoale Minderhaiden/Foulkstrupele wäide unnerskeden fon Ienwoanderer (uk allochtoone/näie Minderhaiden namd), do nit siet oolde Tieden in Düütsklound lieuwje.

Moin!

Wutrobnje witajće!

Hjertlig velkommen!

Latscho Diewes!

Hartlik wäljkiimen!

Witajśo k nam!

Herzlich Willkommen!

Welcome!