Minnerheitensekretariat

In Düütschland sünd veer anerkennte autochthone (dat is ooltgreeksch un heet „de hier al jümmers tohuus weern“), natschonale Minnerheiten/Volksgruppen tohuus:

• de Dänen in Süüdsleswig,
• de Fresen,
• de düütschen Sinti un Roma,
• un de Sorben in de Lausitz.

De Minnerheiten warrt in Düütschland schützt un kriegt Stütt vun’n Bund un vun de Länner.  

In Düütschland warrt de Spraken vun de veer natschonalen Minnerheiten schützt: Däänsch, Noord- un Saterfreesch, Ober- un Neddersorbisch un dat Romanes vun de Sinti un Roma. Mööglich maakt dat de Europääsch Charta vun de Regional- oder Minnerheitenspraken. De Charta schützt ok de Regionalspraak Nedderdüütsch (Plattdüütsch). De Plattsnackers höört nich to en natschonale Minnerheit dorto, man liekers is Nedderdüütsch as Regionalspraak anerkennt.

Jeedeen kann in Düütschland för sik sülvst fastleggen: Höört he to en Minnerheit/Volksgrupp dorto oder nich. Wi köönt blots över’n Duum seggen, wo veel Lüüd to en Grupp dorto höört. Dorachter stickt op de een Siet, dat Minnerheiten in’n Natschonalsozialismus verfolgt worrn sünd. Op de anner Siet speelt dat Völkerrecht hier en Rull. Dat Rahmenübereinkommen zum Schutz nationaler Minderheiten  leggt fast, dat jede Minsch för sik fastleggen kann, wat he to en Minnerheit dorto höört oder nich. De Staat dröff dat nich ünnersöken un dröff dor nix gegen seggen.

De autochthonen natschonalen Minnerheiten/Volksgruppen hebbt sik vör den historischen Achtergrund in Europa entwickelt, to’n Bispill, wenn en Grenz fastleggt worrn is. Denn höört dor ok Völker in Europa mit to, de nie en egen Staat grünnt hebbt un de in dat Flach vun en anner Staat as Minnerheit tohuus sünd. 

De Charta vun de autochthonen natschonalen Minnerheiten/Volksgruppen in Europa vun de FUEN – Föderalistische Union vun Europääsche Volksgruppen, de Dackorganisatschoon vun de Minnerheiten in Europa, leggt dat so fast:  

En autochthone natschonale Minnerheit/Volksgrupp is en Grupp,

• de in dat Flach vun en Staat tosamen oder verdeelt tohuus is.
• to de weniger Minschen tohöört as to de anner Bevölkerung vun den Staat.
• de ehr Lüüd Börgers vun düssen Staat sünd.
• de ehr Lüüd al siet Generatschonen in de Gegend tohuus sünd. 
• bi den een rutkennen kann: De ehr Lüüd sünd anners as de anner Börgerslüüd in den Staat – ethnisch, vun de Spraak un vun de Kultur her. Un se wüllt ok, dat dat so blifft. 

En lütt beten anners süht dat ut bi de Sinti un Roma, de vun de Geschicht her nich in een Gegend tohuus sünd. De düütschen Sinti un Roma sünd in Düütschland as Minnerheit anerkennt, ok wenn vele vun jüm överall in Düütschland leevt. 

Dat gifft en Ünnerscheed twüschen autochthone natschonale Minnerheiten/Volksgruppen un Lüüd, de na Düütschland kamen sünd (de heet ok allochthone/nee’e Minnerheiten).